ભારતમાં થોડા સમયથી કોરોનાના કેસ ઓછા થયા હતા કે ફરી કોવિડ-19ના કેસ વધી રહ્યા છે. કોવિડ-19ની સાથે ભારતમાં H3N2 પણ છે, ઈન્ફ્લુએન્ઝા A વાયરસના કેસ પણ સતત સામે આવી રહ્યા છે. એટલે કે ભારતમાં કોરોના અને H3N2 બંનેના કેસ વધવાને કારણે લોકોની ચિંતા વધી ગઈ છે.
મહારાષ્ટ્રમાં એક જ દિવસમાં કોરોના કેસની સંખ્યા બમણી થઈ ગઈ છે અને બે લોકોના મોત પણ થયા છે. એક તરફ કોરોના અને બીજી તરફ H3N2ના વધતા જતા કેસોને કારણે આરોગ્ય વિભાગે યોગ્ય સાવચેતી રાખવાની સલાહ આપી છે. હવે લોકોના મનમાં સવાલ એ છે કે આ બંને વાયરસના ખતરાથી પોતાને કેવી રીતે દૂર રાખશો?
H3N2 એ ઈન્ફલ્યુએન્ઝા A વાયરસનો પેટા પ્રકાર છે. H3N2 ઈન્ફલ્યુએન્ઝા વાયરસ ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિમાંથી તંદુરસ્ત વ્યક્તિમાં ઉધરસ અથવા છીંક દ્વારા ફેલાય છે. H3N2 વાયરસના ચેપના સામાન્ય લક્ષણો ફ્લૂ જેવા છે. આ વાયરસની પકડમાં, તાવ અથવા તીવ્ર શરદી, ઉધરસ, ગળામાં દુખાવો, વહેતું નાક અથવા કેટલાક કિસ્સાઓમાં અનુનાસિક ભીડ, માથાનો દુખાવો અને થાક છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, ઉલટી અથવા ઝાડા પણ થઈ શકે છે. શ્વાસ લેવામાં તકલીફ એ પણ આ વાયરસનું લક્ષણ હોઈ શકે છે જે ત્રણ અઠવાડિયા સુધી ચાલુ રહે છે.
કોવિડ-19 એક ઝૂનોટિક રોગ છે. એટલે કે તે પ્રાણીઓમાંથી મનુષ્યમાં અને મનુષ્યથી પ્રાણીઓમાં ફેલાય છે. આ વાયરસનું નામ SARS-CoV-2 છે અને તેનાથી થતા રોગને WHO દ્વારા COVID-19 નામ આપવામાં આવ્યું છે. દિલ્હી AIIMSના ભૂતપૂર્વ ડિરેક્ટર ડૉ. રણદીપ ગુલેરિયાના જણાવ્યા અનુસાર, ‘ઘણા વર્ષો પહેલા H1N1ને કારણે રોગચાળો થયો હતો.
તે વાયરસનો ફરતો તાણ હવે H3N2 છે અને તે સામાન્ય ઈન્ફલ્યુએન્ઝા તાણ છે. વધુ કેસો જોવામાં આવી રહ્યા છે કારણ કે તે પરિવર્તનશીલ છે. આ વાયરસ સામે લોકોમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ ઓછી જોવા મળી રહી છે, તેથી તે સરળતાથી સંવેદનશીલ લોકોને ચેપ લગાવી રહી છે.
સીકે બિરલા હોસ્પિટલ, ગુડગાંવના ક્રિટિકલ કેર અને પલ્મોનોલોજીના વડા ડૉ. કુલદીપ કુમાર ગ્રોવરના જણાવ્યા અનુસાર, કોવિડ-19 અને H3N2 વાયરસ બંને એકબીજાથી સંપૂર્ણપણે અલગ છે. કોવિડ-19 અને H3N2 વાયરસની પ્રકૃતિ અને આવર્તન અલગ છે. ડો. રોમેલ ટિકૂ, મેક્સ સુપર સ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલ, સાકેતના ઇન્ટરનલ મેડિસિન ડાયરેક્ટરે જણાવ્યું હતું કે, ‘કોઈપણ અન્ય વાયરસની જેમ, H3N2 વાયરસથી બચવા માટે યોગ્ય સાવચેતી રાખો, માસ્ક પહેરો, હાથ ધોવા અને ચેપથી બચવા માટે વારંવાર ચહેરા-આંખોને સ્પર્શ કરવાનું ટાળો. લોકોએ માસ્ક પહેરવાનું અને તેને ગંભીરતાથી લેવાનું બંધ કરી દીધું છે, પરંતુ ફેસ માસ્ક ફ્લૂના ફેલાવાને રોકી શકે છે અને હાનિકારક કણોને શરીરમાં પ્રવેશતા અટકાવી શકે છે, તેથી માસ્ક પહેરો.
ડો. રોમેલ વધુમાં કહે છે, “H3N2 ઈન્ફલ્યુએન્ઝા વાયરસ ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિની ઉધરસ અથવા છીંક દ્વારા સ્વસ્થ વ્યક્તિ સુધી પહોંચે છે. ચેપથી બચવા માટે સુરક્ષા લેવી જરૂરી છે. આ માટે ભીડવાળી જગ્યાઓથી દૂર રહો. જ્યારે જાહેરમાં હોય ત્યારે માસ્ક પહેરો અને વારંવાર હાથ ધોવા. સાબુ એવા લોકો સાથે સંપર્ક ટાળો જેમને ફ્લૂ હોય અથવા ફ્લૂના લક્ષણો દેખાય.
