જન્માષ્ટમી આવતાની સાથે જ દેશભરમાં ધૂમધામ જોવા મળી રહી છે. આ વર્ષે, કૃષ્ણ જન્માષ્ટમી 6 સપ્ટેમ્બર 2023 ના રોજ ઉજવવામાં આવશે, જેની ચમક અને ઉત્સાહ હવેથી જ બજારોમાં જોઈ શકાય છે, પણ તેની સાથે દહીં હાંડી તહેવારનો પણ પોતાનો રોમાંચ છે જે જન્માષ્ટમીના બીજા જ દિવસે 7 સપ્ટેમ્બર, 2023ના રોજ ઉજવવામાં આવનાર છે. દહીં હાંડી ઉત્સવ મુખ્યત્વે મહારાષ્ટ્ર, ગોવા અને ગુજરાતમાં ઉજવાય છે, પણ હવે તે દેશના અન્ય ભાગોમાં પણ ઉજવવામાં આવે છે. મહારાષ્ટ્રમાં દહી હાંડી ઉત્સવને ગોપાલકલા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. જો તમે પણ આ ખાસ દિવસે મુસાફરી કરવા ઈચ્છતા હોવ તો આ વખતે મુંબઈની દહીં હાંડીનો આનંદ લો.
દહી હાંડીનો તહેવાર શા માટે ઉજવવામાં આવે છે…
દહી હાંડી તહેવાર શ્રી કૃષ્ણના તોફાની મનોરંજન સાથે સંબંધિત છે. ભગવાન કૃષ્ણને બાળપણમાં દહીં અને માખણ ખૂબ જ પસંદ હતું. આ માટે તે તેના મિત્રો સાથે મળીને આજુબાજુના ઘરમાંથી છૂપી રીતે માખણની ચોરી કરતા હતા અને તેમના મિત્રોને પણ ખવડાવતા હતા. આ જ કારણ છે કે કાન્હા માખણ-ચોર તરીકે પ્રખ્યાત થયા. બાળ ગોપાલના આ કૃત્યથી પરેશાન થઈને ગોપીઓએ દહીં અને માખણથી ભરેલું વાસણ ઊંચા સ્થાને લટકાવવાનું શરૂ કર્યું. શ્રી કૃષ્ણએ અહીં પણ ગોપીઓને નિષ્ફળ કરી. માખણ મેળવવા માટે તેણે તેના મિત્રો સાથે માનવ પર્વત બનાવવાની યોજના બનાવી. દહીં ચોરતા ભગવાન કૃષ્ણની બાળપણની આ વાર્તા હવે ભારતીય લોકવાયકાનો અભિન્ન અંગ બની ગઈ છે. આ જ કારણ છે કે દર વર્ષે જન્માષ્ટમીના બીજા દિવસે દહી હાંડીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે.
દહીં હાંડીનો તહેવાર કેવી રીતે ઉજવવો..
કાન્હાની પૂજા દહી હાંડી ઉત્સવના રૂપમાં કરવામાં આવે છે. હાંડી એ માટીનું બનેલું ગોળ પાત્ર છે. તહેવાર માટે આ હાંડીમાં દહીં અને માખણ ભરવામાં આવે છે અને પછી તેને ઊંચી જગ્યાએ લટકાવવામાં આવે છે. આ રમતમાં છોકરા-છોકરીઓનું જૂથ ગોપાલ બનીને ભાગ લે છે. આ ગોવિંદા પિરામિડ એટલે કે ગોળાકાર બનાવીને માટલા તોડે છે. તે સ્પર્ધા તરીકે પણ યોજવામાં આવે છે. વિજેતાને ઇનામ મળે છે. અહીં અમે તમને એવી જ કેટલીક જગ્યાઓ વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ જ્યાં દહીં હાંડી ખૂબ જ ઉત્સાહથી ઉજવવામાં આવે છે, તો ચાલો જાણીએ કઈ છે તે જગ્યાઓ…
થાણે…
થાણેનું સંઘર્ષ પ્રતિષ્ઠાન દહીં હાંડી મુંબઈના સૌથી ધનિક દહીં હાંડી મંડળોમાંનું એક માનવામાં આવે છે. પ્રોત્સાહન વધારવા માટે દહીંહાંડી તોડનાર ટીમને પણ મોટી રકમ આપવામાં આવે છે. વર્ષ 2013માં 1.11 કરોડ રૂપિયાની ઈનામી રકમ આપવામાં આવી હતી અને 2014માં 51 લાખની રકમ આપવામાં આવી હતી.
વર્લી…
NCP નેતા સચિન આહિરે શ્રી સંકલ્પ પ્રતિષ્ઠાન ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટની સ્થાપના કરી જે વરલી મહોત્સવ અને દહીં હાંડી કાર્યક્રમોનું ખૂબ જ ધામધૂમથી આયોજન કરે છે. દક્ષિણ મુંબઈની દહીં હાંડી સૌથી ઊંચી છે. આ સિવાય જાંબોરી ગ્રાઉન્ડમાં ટીમને પ્રોત્સાહિત કરવા દહીંહાંડી પ્રસંગે બોલિવૂડની ઘણી હસ્તીઓ પણ અહીં આવે છે.
ખારઘર…
શ્રમિક સાર્વજનિક ઉત્સવ મંડળ દ્વારા આયોજિત આ કાર્યક્રમ મુંબઈની લોકપ્રિય દહીં હાંડી ઈવેન્ટ્સમાંની એક છે, જેને તોડવી ટીમ માટે ખૂબ જ મુશ્કેલ છે. કેટલી વાર એવું બન્યું છે કે ઘણા પંડાલો હાંડી તોડ્યા વિના ખાલી હાથે પાછા ફરે છે. અહીં સવારથી રાત સુધી આ કાર્યક્રમ ચાલે છે.
ઘાટકોપર…
ઘાટકોપરની દહીં હાંડી ખૂબ પ્રખ્યાત છે. બોલિવૂડ સેલિબ્રિટી હંમેશા અહીં આવે છે. આ સ્થળ પ્રવાસીઓ અને મુંબઈકરોને પણ આકર્ષે છે. શાહરૂખ ખાન, આશા પારેખ, અમીષા પટેલ અને યુક્તા મુકી જેવી સેલિબ્રિટીએ ભૂતકાળમાં ઘણી વખત ભાગ લીધો છે.
વડાલા…
વડાલામાં દહીં હાંડીનો કાર્યક્રમ કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય કાલિદાસ કોલંબકરે આયોજિત કર્યો છે. યુવાનોને પ્રોત્સાહિત કરવાનો આ શ્રેષ્ઠ માર્ગ છે. વડાલાની દહીં હાંડી ખૂબ પ્રખ્યાત છે. અહીં પણ માટલા તોડનાર ટીમ માટે નોંધપાત્ર રકમ રાખવામાં આવે છે.
