India

ઉજ્જૈનમાં મળ્યું એક હજાર વર્ષ જૂનું પરમાર કાલીન શિવ મંદિર, શિવલિંગ, નંદી અને વિષ્ણુ ભગવાન

વાત એમ છે કે ઉજ્જૈનના વડનગર રોડ પે કલમોડામાં ખોદકામ દરમિયાન પરમાર કાલીન એક હજાર વર્ષ જૂનું પ્રાચીન મંદિરના શિલાલેખ, સ્થાપત્ય ખંડ અને શિવ, વિષ્ણુ, નંદી જલહરી વગેરે ખંડિત અવસ્થામાં અહિયાંથી મળ્યા છે. ત્યાં 2 વર્ષ પહેલા ખોદકામ દરમિયાન અંદાજ લગાવવામાં આવી રહ્યો હતો કે અહિયાં ગર્ભગૃહ હોઇ શકે છે. એ પછી ભોપાલ પુરાતત્વ વિભાગની ટીમ સર્વે કરે છે અને રિસર્ચ અધિકારી ડૉ. ધ્રુવેન્દ્ર જોધાના કહેવા પ્રમાણે ખોદકામ શરૂ કરવામાં આવે છે. અહિયાં શોધ કરવાવાળી ટીમને ગર્ભગૃહ મળે છે અને એક મોટું શિવલિંગ પણ મળે છે એવું પણ કહેવાઈ રહ્યું છે.

તે જ સમયે, પુરાતત્વ સંશોધન અધિકારી ડૉ. ધુરવેન્દ્ર જોધાએ જણાવ્યું કે, “આ ખોદકામ દરમિયાન મળેલા મંદિરની લંબાઈ લગભગ 15 મીટર છે. આવી સ્થિતિમાં, સરળતાથી અંદાજ લગાવી શકાય છે કે તે સમયે આ મંદિર ઘણું મોટું હશે. એટલું જ નહીં, તેમણે જણાવ્યું કે ઉજ્જૈનના કલમોડા ગામમાં છેલ્લા એક વર્ષથી ખોદકામનું કામ ચાલી રહ્યું હતું, પરંતુ કોવિડની બીજી લહેરને કારણે આ કામ બંધ કરવું પડ્યું. આ સાથે જ ફરીથી કામ શરૂ થયા બાદ મંદિરમાં શિવનું ગર્ભગૃહ જોવા મળ્યું છે.

તે જ સમયે, માહિતી માટે, અમે તમને જણાવીએ કે 21 ફેબ્રુઆરી 2021 ના રોજ, મંદિર પ્રથમ વખત સામે આવ્યું હતું. જેમાં મંદિરનો અડધો ભાગ સુરક્ષિત અને બાકીના ભાગમાં ભગવાન હરિ-હર, શિવ, બ્રહ્મા, વિષ્ણુની મૂર્તિઓ અને તાંબાના પિત્તળના ઘડા, દીવા અને ધૂપના વાસણોના અવશેષો મળી આવ્યા હતા. પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, એવું જાણવા મળ્યું છે કે બ્રહ્માની ત્રણ મુખવાળી ખંડિત મૂર્તિ પણ મળી આવી હતી. જેના એક હાથમાં પુસ્તક છે તો બીજા હાથમાં શ્રુવ. આ સિવાય શિવની મૂર્તિને જટાયુક્ત મુકુટ કુંડળ, ત્રણ દોરાની હાર અને એક મૂર્તિમાં શિવ સાથે વિષ્ણુ છે. શિવલિંગ અને નંદીની મૂર્તિ પણ ત્યાંથી મળી આવી છે.

શોધ અધિકારી ધ્રુવેન્દ્ર સિંહ જોધાના કહેવા પ્રમાણે મંદિર પરમારકાલીન 1000 વર્ષ જૂનું હોઇ શાક ચ એન આ શિવ મંદિરમાં હજી પણ શોધ ચાલુ જ છે. એક વર્ષની મહેનત પછી ગર્ભગૃહ સામે આવે છે. એ પછી રિસર્ચ ટીમમાં ઉત્સુકતા વધે છે.

એટલું જ નહીં, ધ્રુવેન્દ્ર સિંહે જણાવ્યું કે અમારી ટીમે બે વર્ષ પહેલા સંશોધન કાર્ય શરૂ કર્યું હતું અને પ્રાચીન વસ્તુઓ મળ્યા બાદ અહીં કામ ચાલુ રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. આવી સ્થિતિમાં ગ્રામજનોની મદદથી લગભગ 20 લોકોની ટીમ અહીં સતત કામ કરી રહી છે. સાથે જ તમને જણાવી દઈએ કે આ મંદિરના અવશેષો મળી આવ્યા છે. તેઓ મંદિરનું પૂર્વ મુખ દર્શાવે છે.