કોરોનાની ચપેટમાં આવતા પહેલા પણ આ દેશમાં દરેક ત્રણ છોકરીઓમાંથી એકના લગ્ન 18 વર્ષ પહેલા કરી દેવામાં આવતા હતા. આને કારણે છોકરીઓ ગર્ભવતી જલ્દી થઈ જતી હતી. બાલ લગ્નને લઈને યોગ્ય નિયમ ના હોવા, ગરીબી, સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક પ્રથા. કોવિડે આ સ્થિતિ વધારે ખરાબ કરી દીધી.
1.5 કરોડની વસ્તીવાળા આ દેશમાં માર્ચ 2020માં કડક લોકડાઉન લાદવામાં આવ્યું હતું અને વચ્ચે તેને હળવું કરવામાં આવ્યું હતું. લૉકડાઉનને કારણે છોકરીઓ પર ખરાબ અસર પડી હતી. તેમને જન્મ નિયંત્રણની ગોળીઓ અને હોસ્પિટલની સુવિધા આપવામાં આવી ન હતી. કાર્યકર્તાઓ અને અધિકારીઓનું કહેવું છે કે ઘણી છોકરીઓ જાતીય શોષણનો ભોગ બની છે અથવા ગરીબીમાંથી બહાર નીકળવાના માર્ગ તરીકે લગ્ન અને ગર્ભવતી બની છે.
જ્યારે નાની ઉમરની છોકરીઓ ગર્ભવતી થવા લાગી તો તેને જોતાં ઝીમવમબે સરકારે ઓગસ્ટ 2020માં પોતાના નિયમ બદલીને ગર્ભવતી વિધ્યાર્થીનીઓને સ્કૂલ આવવા માટે પરમીશન આપી. કાર્યકર્તાઓ અને અધિકારીઓએ આ પગલાંની સરાહના કરી અને તેને એક આશાના રૂપમાં જોયું. પણ આ નીતિ સંપૂર્ણ રીતે અસફળ રહી. ગર્ભવતી છોકરીઓ નિયમમાં બદલવાને લીધે પણ સ્કૂલમાં પરત આવતી નથી. પૈસાની કમી, સામાજિક પ્રથા, ક્લાસમાં હેરાન કરવાનો ડર વગેરે જેવા કારણને લીધે છોકરીઓ સ્કૂલમાં આવતા આચકાય છે.
“લોકો મારા પર હસશે,” વર્જિનિયાએ એપી ન્યૂઝ એજન્સીને કહ્યું, જાંબલી રંગના યુનિફોર્મમાં પોતાનો ફોટો બતાવી. કેટલાક લોકો મજાકમાં મારી તરફ ઈશારો કરીને પૂછશે – તમારા પેટમાં શું થયું છે. આ બધા પછી વર્જિનિયાએ શાળાએ પાછા જવાનું સ્વપ્ન છોડી દીધું અને તેનો યુનિફોર્મ $2માં વેચી દીધો. જેથી કરીને તે તેના બાળકના કપડાં અને અન્ય વસ્તુઓ ખરીદી શકે.
વર્જીનિયા કહે છે કે તેણીને આશા હતી કે તેણીને ગર્ભવતી વ્યક્તિ તેની સાથે લગ્ન કરશે. આ વ્યક્તિએ વર્જીનિયા સાથે લગ્ન કરવાનું વચન પણ આપ્યું હતું પરંતુ બાદમાં તેણે લગ્ન કરવાની ના પાડી દીધી અને બાળકને ઉછેરવાની ના પાડી. ઝિમ્બાબ્વેમાં સંમતિની ઉંમર 16 વર્ષની છે, વર્જિનિયાના માતા-પિતાએ પુરુષ સામે બળાત્કારનો કેસ દાખલ કર્યો હોવા છતાં, તે લાંબો સમય ટકી શક્યો નહીં.
વર્જિનિયાના માતા-પિતા પોતાની દીકરીના બળાત્કારી વિરુધ્ધ કેસ કર્યો છે અને તેઓ આગળ પણ ચાલુ રાખવા માંગે છે. પણ જ્યારે તે વ્યક્તિ જામીન પર છૂટો થઈ ગયો ત્યારે તે બાળકનું ધ્યાન રાખવા લાગે છે. આ પછી તેમણે કેસ પાછો લઈ લીધો. વર્જિનિયા પોતાના પિતાના ઘરે રહે છે અને તેમને આશા છે કે એક દિવસ તે સ્કૂલમાં જરૂર આવશે.
ચાલો તમને જણાવીએ કે કેટલી છોકરીઓએ શાળા છોડી દીધી છે, ઝિમ્બાબ્વે પાસે કોઈ ચોક્કસ આંકડા નથી પરંતુ આવા કિસ્સાઓ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. છોકરીઓ કોઈપણ કારણ આપ્યા વગર શાળા છોડી દે છે. આ કારણોસર સચોટ આંકડા આપવા સરકાર માટે માથાનો દુખાવો બની ગયો છે.
મહિલા બાબતોના પ્રધાન સિથેમ્બિસો ન્યોનીના જણાવ્યા અનુસાર, વર્ષ 2018 માં, લગભગ 3000 છોકરીઓએ ગર્ભાવસ્થાને કારણે શાળા છોડી દીધી હતી. વર્ષ 2019માં આ આંકડો થોડો ઓછો હતો પરંતુ 2020માં આ આંકડો વધીને 4770 થઈ ગયો અને 2021ના પહેલા 2 મહિનામાં લગભગ 5000 છોકરીઓએ ગર્ભવતી બન્યા બાદ શાળા છોડી દીધી.
