મોઢાનું કેન્સર એ ભારતમાં સૌથી સામાન્ય કેન્સર છે. છેલ્લા 10 વર્ષોમાં, મોઢાના કેન્સરના કેસોમાં એક તૃતીયાંશથી વધુનો વધારો થયો છે. આ કેન્સર હોઠ, પેઢા, જીભ, ગાલની અંદરની અસ્તર, મોંની ઉપર અને જીભની નીચે સહિત મોંના કોઈપણ ભાગમાં વિકસી શકે છે.આ ભયંકર રોગથી બચવા માટે, તેના લક્ષણોને જાણવું અને શક્ય તેટલી વહેલી તકે તેની તપાસ કરાવવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
‘સાયન્સ ડાયરેક્ટ’ વેબસાઈટમાં પ્રકાશિત 2020ના સંશોધન મુજબ, તમાકુનું સેવન મોઢાના કેન્સરનું મુખ્ય પરિબળ છે. ગુટકા, જર્દા, ખૈની, સિગારેટ, બીડી, હુક્કો, આ બધી વસ્તુઓ તમાકુમાં સામેલ છે જે ગાંઠના વિકાસનું મુખ્ય કારણ છે. યુવાન અને વૃદ્ધ બંને જૂથના લોકો તેનો શિકાર બની રહ્યા છે. મોઢાનું કેન્સર શરૂઆતમાં કેટલાક ચિહ્નો અને લક્ષણો આપે છે જેને કોઈએ અવગણવું જોઈએ નહીં.
પેઢાં, જીભ, કાકડા કે મોં પર લાલ કે સફેદ જાડી ફોલ્લીઓ દેખાવી ખતરનાક બની શકે છે. આ સ્થિતિને લ્યુકોપ્લાકિયા કહેવામાં આવે છે. મોટાભાગના લ્યુકોપ્લાકિયા પેચો બિન-કેન્સર યુક્ત હોય છે. જો કે, ઘણા કેન્સરના પ્રારંભિક લક્ષણો હોઈ શકે છે. આ તમાકુ ઉત્પાદનોના સેવનથી થઈ શકે છે. જો કોઈને આવા ચિહ્નો દેખાય છે, તો વિલંબ કર્યા વિના, તરત જ ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરવો જોઈએ.
જો તમને મોંમાં અથવા લસિકા ગ્રંથીઓ (ગરદનની લસિકા ગ્રંથિ) માં કોઈપણ પ્રકારનો ગઠ્ઠો લાગે છે, તો તે ખતરનાક બની શકે છે. જો તમને સતત લાગતું હોય કે તમારા ગળામાં કંઈક અટવાઈ ગયું છે અથવા ગળામાં દુખાવો છે, તો તરત જ ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
કોઈપણ કારણ વગર જો તમારા ચહેરા, મોં કે ગરદનમાં દુખાવો થતો હોય અને તેની આસપાસ સુન્નતા અનુભવાય તો તે મોઢાના કેન્સરની નિશાની હોઈ શકે છે. આ સ્થિતિમાં, જડબામાં સોજો અને દુખાવો પણ થઈ શકે છે. કોઈપણ કારણ વગર એક અથવા વધુ દાંત નબળા પડવા અને પડવા એ કેન્સરની નિશાની હોઈ શકે છે.
આ સિવાય જો તમે દાંત કાઢ્યો હોય અને તે જગ્યા પરનો ખાડો ન ભરાયો હોય તો તમારે તરત જ ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.મોઢાના કેન્સરની સારવાર શસ્ત્રક્રિયા, રેડિયેશન અને કીમોથેરાપી સહિત ઘણી રીતે કરવામાં આવે છે. તે વ્યક્તિની ઉંમર, આરોગ્યની સ્થિતિ અને તબક્કા પર આધાર રાખે છે.
