સનાતન ધર્મમાં પિતૃ પક્ષનું વિશેષ મહત્વ છે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, આ 16 દિવસનો સમયગાળો છે જ્યારે પૂર્વજો તેમના બાળકોને મળવા અને તેમના સુખાકારી વિશે પૂછવા માટે પૃથ્વી પર આવે છે. શ્રાદ્ધ દરમિયાન, પૂર્વજોની આત્માની શાંતિ માટે, તેમના વંશજો શ્રાદ્ધ વિધિ, પિંડ દાન અને તર્પણ કરે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન કોઈ નવી વસ્તુ ખરીદવી જોઈએ નહીં. એવું કહેવાય છે કે જે પણ આ વસ્તુઓનું ધ્યાન રાખે છે, તેના પર પૂર્વજો પ્રસન્ન થાય છે અને તેઓ પોતાના વંશજોને આશીર્વાદ આપે છે.
ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, પિતૃ પક્ષ જે 16 દિવસ સુધી ચાલે છે તે દરમિયાન કોઈપણ નવી વસ્તુ ખરીદવી પ્રતિબંધિત માનવામાં આવે છે. આ સમય દરમિયાન, મૃત પૂર્વજોની આત્માઓ મૃત્યુ પછીના જીવનમાં ભટકતી રહે છે. આ તે સમય છે જ્યારે તમે તમારા પૂર્વજોને ખુશ કરી શકો છો. તેમને પ્રસન્ન કરવા માટે પિંડ દાન, દાન, ભક્તિ અને તર્પણ કરવું જોઈએ. આ સિવાય એવું પણ માનવામાં આવે છે કે પિતૃ પક્ષ દરમિયાન નવી વસ્તુઓ જેમ કે ઘર, કાર, કપડાં, સોનું વગેરે ખરીદવું જોઈએ નહીં.
પિતૃ પક્ષ દરમિયાન કોઈપણ નવા કાર્યની શરૂઆત કરવી વર્જિત માનવામાં આવે છે. આ સમયે કંઈપણ નવું ખરીદવાથી વ્યક્તિ પર નકારાત્મક અસર પડી શકે છે. તેથી, પિતૃ પક્ષ દરમિયાન નવી વસ્તુઓ ખરીદવી અથવા ખરીદી કરવી એ શુભ માનવામાં આવતું નથી અને આ સમયગાળા દરમિયાન આવી વસ્તુઓ ન કરવી તે વધુ સારું છે.
આ સમય દરમિયાન પૂર્વજોની આત્માની શાંતિ માટે શ્રાદ્ધ વિધિ, પિંડ દાન અને તર્પણ કરવામાં આવે છે. આ 16 દિવસો દરમિયાન કોઈપણ પ્રકારના શુભ, શુભ કાર્ય કરવા પર પ્રતિબંધ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, સોનું, ચાંદી અથવા અન્ય વસ્તુઓ ખરીદવા પર પ્રતિબંધ છે. શ્રાદ્ધ પક્ષ દરમિયાન લોકો કોઈ શુભ કાર્ય કરતા નથી કે કોઈ સામાન ખરીદતા નથી. આવી સ્થિતિમાં તમારે પિતૃ પક્ષની શરૂઆત પહેલા સોનું અથવા કોઈ નવી વસ્તુઓ ખરીદવી જોઈએ.
હિંદુ ધર્મ અને શાસ્ત્રો અનુસાર પિતૃપક્ષ દરમિયાન કાગડાને સંપૂર્ણ ભોજન ખવડાવવાથી પિતૃઓને તૃપ્તિ મળે છે. અહીં એવું પણ કહેવામાં આવે છે કે કાગડાને ખવડાવ્યા વિના પિતૃઓ તૃપ્ત થઈ શકતા નથી. ઘણી માન્યતાઓ અનુસાર કાગડાને પૂર્વજોનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં જ્યારે કાગડા સંતુષ્ટ થાય છે ત્યારે એવું માનવામાં આવે છે કે આપણા પૂર્વજો પણ સંતુષ્ટ થઈ જાય છે.
આ વર્ષે પિતૃ પક્ષ 29 સપ્ટેમ્બર 2023 શુક્રવારથી શરૂ થઈ રહ્યો છે. આ દિવસે પૂર્ણિમા શ્રાદ્ધ અને પ્રતિપદા શ્રાદ્ધ છે. પિતૃપક્ષ 14 ઓક્ટોબર, શનિવારે પૂર્ણ થશે.
